BURMISTRZ W ODPOWIEDZI NA MATERIAŁ PORTALU SŁUBICE24

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a przede wszystkim jej nowelizacja nałożyły na gminę bardzo wiele obowiązków, ale co najważniejsze przebudowała całkowicie obowiązujący system gospodarowania odpadami komunalnymi. Jako burmistrz Słubic, ale także jako mieszkaniec naszej gminy, od samego początku byłem przeciwny rozwiązaniom unormowanym w tej ustawie. Wielokrotnie wskazywałem, również w wystąpieniach publicznych na sesji rady, jakie konsekwencje spowoduje wprowadzenie ustawy i co najważniejsze, że najbardziej odczuje to ostateczny adresat systemu, czyli każdy mieszkaniec gminy. Zmiany w obowiązującym systemie gospodarowania odpadami polegały przede wszystkim na obligatoryjnym przejęciu przez gminę wszystkich odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych. Wobec takiego stanu rzeczy, rada zobowiązana była do podjęcia między innymi uchwały w sprawie stawek za odbiór odpadów, uwzględniający sposób oddawania śmieci (segregowane lub zmieszane). Od tego momentu każdy właściciel nieruchomości zamieszkałej został zobowiązany do złożenia deklaracji, w której wskazywał ilość osób zamieszkałych w nieruchomości oraz sposób oddawania odpadów. Podkreślić jednak należy, że w przypadku spółdzielni mieszkaniowych oraz innych nieruchomości wielolokalowych za mieszkańców deklaracje składali zarządcy nieruchomości lub zarząd spółdzielni. W deklaracjach tych należało wskazać, czy śmieci będą oddawane jako zmieszane i wówczas opłata ta wynosi 15 zł od osoby czy jako posegregowane z opłatą 10 zł od osoby. Takie stawki zostały uchwalone przez radę, która ustalając ich wysokość brała pod uwagę koszt odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych oraz obsługę całego systemu, w tym opłaty środowiskowe, które należy uiszczać do Urzędu Marszałkowskiego. Na system gospodarowania odpadami komunalnymi składa się wiele elementów, a odbiór odpadów od właścicieli nieruchomości to tylko jeden z nich. System ten to także: 
- wywóz i unieszkodliwienie odpadów komunalnych – koszt ok. 140.000 miesięcznie,
- koszty kampanii informacyjnej – wydano już 23.000 zł
- koszty tworzenia Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych – 2.500 zł miesięcznie
- koszty utrzymania PSZOK – 22.520 zł miesięcznie
- inne, jak np. koszty zbierania przeterminowanych leków, itd.
System gospodarowania odpadami komunalnymi musi być zbilansowany, co oznacza, że skalkulowania stawka od mieszkańca, ustalona przez Radę Miejską w Słubicach, musi pokrywać utrzymanie całego systemu. Niestety w Gminie Słubice, jak i w innych miastach, niestety tak się nie dzieje. Koszty obsługi administracyjnej oraz rezerwa dla zapewnienia funkcjonowania systemu są pokrywane z innych dochodów gminy. Stawka za odbiór odpadów musi być tak skalkulowana, aby gmina nie dopłacała do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, oznacza to również, że gmina nie może zarabiać na systemie. Dotychczasowe miesięczne rozliczenia wskazują, że gmina niestety dopłaca do gospodarowania odpadami komunalnymi z innych dochodów. 
Dane w zakresie składanych deklaracji kształtują się następująco:
Liczba mieszkańców Gminy Słubice – ok. 19.500 (stale i czasowo zameldowanych, liczba ta nie uwzględnia mieszkańców niezameldowanych, szacuje się, że na terenie gminy przebywa osób niezameldowanych ok. 600)
Liczba mieszkańców, wynikająca z deklaracji – 16.087
Liczba mieszkańców deklarujących oddawanie odpadów segregowanych – 10.161 (ok. 63%)
Liczba mieszkańców deklarujących oddawanie odpadów niesegregowanych – 5.926 (ok. 37%).
Niestety w rzeczywistości stan faktyczny jest taki, że spośród osób, które dobrowolnie zadeklarowały segregowanie odpadów komunalnych zaledwie ok. 10% wywiązuje się z tego obowiązku. Pozostali pomimo płacenia niższej stawki nie dokonują segregacji śmieci. Powoduje to, że gmina zmuszona jest z innych źródeł dopłacać do tych śmieci, gdyż oddawanie odpadów nieposegregowanych na wysypisko skutkuje wyższym opłatami (obecnie 119,68 zł za tonę). Ustawodawca w takich przypadkach nakłada na gminę obowiązek podjęcia czynności zmierzających do urealnienia stanu faktycznego ze stanem zadeklarowanym, tzn. gmina wzywa mieszkańców do składania korekt w zakresie sposobu oddawania śmieci (co wiąże się również ze stawką za odbiór odpadów) lub wystawia decyzje wymiarowe. Nie ma to nic wspólnego z podwyżką opłat za odbiór odpadów. Jeżeli ktoś sugeruje śmieci ma prawo płacić stawkę 10 zł od osoby, jeżeli tego nie robi zobowiązany jest do uiszczania 15 zł od osoby miesięcznie. Podkreślam z całą stanowczością, że jako Burmistrz Słubic nie mam uprawnień do podnoszenia stawek za odbiór śmieci, bowiem to nie jest kompetencja burmistrza. Największy problem dotyczy budynków wielolokalowych. Ustawodawca przewidział niestety w zakresie takiej zabudowy, że odpowiedzialność za oddawanie odpadów jest „solidarna”. Oznacza to, że jeżeli w budynku wielolokalowym chociaż jeden mieszkaniec nie wypełnia obowiązku segregacji śmieci, pomimo takiej deklaracji, to każdy członek wspólnoty mieszkaniowej będzie musiał ponosić opłatę za odpady niesegregowane. Mam pełną świadomość, że są mieszkańcy, którzy bardzo rzetelnie podchodzą do tego problemu i segregują śmieci, zgodnie ze złożoną deklaracją. Tym wszystkim bardzo dziękuję. Niestety ustawa nie przewiduje w takich sytuacjach wyjątków. 
Rozumiem, że jest to bardzo trudne, aby każdy działał zgodnie z deklaracją, potrzeba na to czasu, przygotowania technicznego i logistycznego, a przede wszystkim zrozumienia sensu założeń ustawy. Niestety Gmina Słubice, jak i wszystkie inne, miały zaledwie półtora roku na całkowitą zmianę systemu. Dlatego aktualnie tak trudno jest egzekwować ustanowione normy. 
Odnosząc się do sposobu segregacji „innego niż w Polsce i Europie” polegającego na tym, że odpady segregowane mogą być wrzucane do jednego pojemnika na odpady suche, uważam to za bardzo dobre rozwiązanie. Przede wszystkim spowodowało to znaczne zmniejszenie liczby pojemników na odpady. Gmina Słubice ma bardzo zwartą zabudowę, co powoduje, że ustawienie pojemników jest bardzo utrudnione, aby spełnione były normy prawa budowlanego. Zatem system segregacji zaproponowany w naszej gminie jest racjonalny i tylko ułatwia sprawę mieszkańcom. Odbiorem odpadów w naszej gminie zajmuje się lokalna firma Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Sp. z o.o. w Słubicach, co daje nam gwarancje stabilności, ale również dużej elastyczności w działaniu. Jeżeli mieszkańcy nie dostali jeszcze wymaganych pojemników na odpady lub worków można zgłaszać te sprawy do PUK – u lub bezpośrednio do urzędu. Uważam, że w krótkim czasie logistyczna strona systemu zostanie zapewniona w 100% procentach. 
Jednocześnie podkreślam, że gmina nadal będzie prowadziła kampanię edukacyjną w zakresie wprowadzonego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, poprzez ulotki, artykuły prasowe, czy reportaże w lokalnej telewizji. To wszystko nie zapewni jednak efektywnego systemu. Najważniejsi są mieszkańcy i ich zrozumienie nowych unormowań. Kontrola i monitoring systemu jest elementem koniecznym wprowadzonym przez ustawodawcę, dlatego gmina musi prowadzić czynności kontrolne w zakresie segregowania odpadów przez mieszkańców. Z drugiej bowiem strony Gmina Słubice, jak i inne miasta w kraju, jest sprawdzana przez organy wyższego szczebla w zakresie podejmowanych czynności. 
Pomimo problemów, jakie napotykamy przy realizacji nowych uregulowań w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, jestem przekonany, że już w niedługim czasie system będzie funkcjonował prawidłowo.

Burmistrz Słubic 
Tomasz Ciszewicz